ازجمله 2500 کاندید انتخابات پارلمانی افغانستان، ژورنالیستان کاندید توجه نسبتاً کمتر را به خود جلب نموده اند. تنها درکابل بیشتر از ده ژورنالست به شمول چهره های سرشناس و گردانندگان برنامه های رادیویی و تلویزیونی در مبارزات انتخاباتی، اشتراک نموده اند.

طبعاً پدیده ی ژورنالیستان درجستجوی کسب مقامهای سیاسی در افغانستان و در سایر کشور ها بی سابقه نیست. انتخابات پارلمانی 2005 نیز شاهد تعدادی از کاندیدان ژورنالست بود. آنچه شگفت انگیز است این است که این پدیده از دیدگاه اخلاق خبرنگاری تا بحال در رسانه ها مطرح نشده است.

سلام وطندار نخستین رسانه ای بود که ماه گذشته در مورد ژورنالستانی که میخواهند به پارلمان راه یابند، خبر داد. وقتی در مورد “تضاد منافع” که توسط ژورنالستان کاندید بمیان آمده پرسیده شد، کمیسیون مستقل انتخابات ماه گذشته گفت که ما در رابطه به کاندیداتوری اینها کدام مشکلی را مشاهده نمیکنیم و نامه ای به کاندیدان ارسال نمود که آنها به کار ژورنالیستی خود ادامه داده میتوانند. هفته گذشته کمیسیون مستقل انتخابات ازین موضوع عقب نشینی کرده اعلام کرد که ژورنالستان کاندید باید از وظایف خویش کنار روند.

فضل احمد معنوی رییس کمیسیون مستقل انتخابات در هنگام اعلام این تحریم گفت، “اجرای برنامه توسط گوینده گان رسانه ها که نامزد هستند، به نحوی کمپاین محسوب می شود. در ابتدای کمپاین تصور بر این بود که آنان می توانند به کار شان ادامه بدهند، اما در پی شکایت های در این مورد کمیسیون تصمیم گرفت تا دیگر این نامزدان در رسانه ها کار نکنند.”.

چیزی که در اعلان کمیسیون مستقل انتخابات دلچسپ به نظر میرسد اینست که این کمیسیون این اقدام را نه به دلیل تضاد منافع ژورنالستان، بلکه بخاطر تخلف از قوانین کمپاین اتخاذ کرده است.

در اکثر کشورها ژورنالستهای که در رقابت های انتخابات اشتراک میکنند قبل از اعلام کاندیداتوری خود از کار خود استعفی میدهند. بحثی روی این سوال وجود ندارد. در سال 2007 بطور مثال مکسین مکیو گرداننده مشهور تلویزیون ای بی سی استرالیا  قبل از اعلام کاندیداتوری اش دررقابت انتخاباتی با صدراعظم  آنوقت جان هاوارد، این شبکه را ترک گفت (اتفاقاً خانم مکیو به عنوان یک کاندید پاپیلوست داخل مبارزات انتخاباتی شد واز شهرت رسانه ای خود استفاده نکرد).

“تضاد منافع” یکی از معمولیترین چالش های اخلاقی خبرنگاری میباشد. تضاد اخلاقی زمانی به میان می آید که منافع یا علایق شخصی با وجیبه اخلاقی و مسئولیت مسلکی برخورد کند. زمانیکه یک عضو خانواده تان کاندید باشد شما چی میکنید؟ آیا شما همزمان با وظیفه گزارشگری تان عضویت یک حزب سیاسی را پذیرفته میتوانید؟

برای حراست از تضاد منافع حقیقی یا ملحوظ رسانه ها دستورالعمل اخلاقی دارند. رسانه ها با تضاد منافع به گونه های مختلف برخورد مینمایند. در معمولیترین مورد آشکارساختن علایق خبرنگار در گزارش کافی است.  بعضی اوقات گزارشگر از گزارشدهی روی یک موضوع خاص، منع میشود. در دیگر موارد گزارشگراز ساحه کاری اش تبدیل میشود و در مواردی دیگری از خبرنگار خواسته میشود تا استعفی دهد. گرداننده و یا خبرنگاری که خودرا کاندید انتخابات پارلمانی کرده است یکی از موارد اخیر است. هرچند ژورنالست کاندید صادقانه تلاش کند که از حضور رسانه ای خود برای منافع سیاسی خویش استفاده نکند، مخاطبین وی این ادعا را نمی پذیرند. در خبرنگاری تضاد منافع ملحوظ به اندازه تضاد منافع حقیقی جدی است. رسانه ها همیش تلاش میورزند تا از هردو مورد خودرا مصئوون نگهدارند.

رسانه ها باز تاب دهنده حقایق استند. مردم به معلومات ما اعتماد دارند چون مارا آزاد و مستقل می پندارند. تضاد منافع استقلال مارا زیر سوال قرارداده و اعتبار مارا ضعیف میسازد. اگر رسانه های افغانستان میخواهند که به مثابه ناظرین باورمند در انتخابات پارلمانی خدمت کنند، پس از فعالیتهای که اعتبار مردم را نسبت به رسانه ها ضعیف میسازد باید خود داری نمایند

The opinions expressed in this blog are personal and do not reflect the views of either Global Brief or the Glendon School of Public and International Affairs

نضریه های که درین بلاگ بیان شده شخصی بوده ودیدگاه گلوبل بریف  مکتب امور بین المللی گلندون  وسلام وطندار را منعکس نمی کند.