سفر وزیر خارجه هند به افغاسنتان سرو صداهای را دربارهء جنګ به اصطلاح غیر مستقیم بین هند و پاکستان براه انداخته است.

در یک کنفرانس  خبري روز یک شنبه با وزیر خارجهء افغانستان ځلمی رسول ، آقای اس . ام . کرشنا ګفت که رهبري پروسهء  صلح باید به دست افغان ها باشد و هشدار داد که هیچ نوع مداخلهء خارجي در پروسهء صلح صورت نګیرد.

اظهارات آقای کرشنا که متوجه پاکستان بود یک روز بعد از برګشت هییت کمیسون عالي صلح از یک سفر به پاکستان صورت ګرفت. این که پروسهء صلح در افغانستان به رهبري افغان ها باید دنبال شود چیزی جنجال برانګیز نیست. مقامات پاکستاني و دیګر کشورها هم بالای این نکته تاکید ورزیده اند اما آنچه توجه مبصرین افغانی را به خود جلب کرد نظریهء آقای کرشنا مبني بر بیرون نګه داشتن پاکستان از پروسهء صلح بود.

هر چند سخنګوی وزارت خارجهءافغانستان ګفت که سفر آقای کرشنا به افغانستان با دیدار هییت کمیسون صلح با مقامات پاکستاني ربطی نداشت، اما برخی از کارشناسان به این نظر اند که این دو سفر تصادفي نبود.

حتی اګر ما بپذیریم که این دو سفر با هم ربطی نداشت، این حقیقت را نادیده ګرفته نمی توانیم که اظهارات آقای کرشنا در فضای حساس سیاسي صورت ګرفت.

آقای کرشنا به یک نکتهء مهم اشاره کرد: اینکه بدون قطع حمایت از ترورستان، آشتي ملي در افغانستان ممکن نیست. اما به نظر می رسد که وزیر خارجهء هند هم منافع پاکستان را در افغانسان و هم نقش مهم پاکستان در پروسهء صلح را نادیده می ګیرد.

این همه جز رقابت های هند و پاکستان در افغانستان است.این رقابت ها یک “جنګ غیر مستقیم”  و حتی “جنگ سرد” بین دو کشور خوانده شده است. اما هیچ یک از این دو توصیف دقیق است.  دراصل این کشمکش یک رقابت روی منافع استراتیژیک دو کشور در افغانستان است.

منافع استراتیژیک پاکستان در افغانستان شامل تقویهء حکومت های هوا خواه اسلام آباد در کابل و جلوګیري از پیوند پشتونهای دو طرف خط دیورند است. منافع استراتیژیک هند در افغانسان شامل تضعیف منافع پاکستان و جلوګیري از روابط نزدیک بین کابل و اسلام آباد است.

رهبران افغان با این بازي ها بین هند و پاکستان و قدرت های دیګر اشنایی کامل دارند. سال ګذشته رییس جمهور حامد کرزی ګفته بود: افغانستان جنګ غیر مستقیم بین هند و پاکستان را در افغانستان نمی خواهد. افغانستان هیچ کشور بزرګ یا کوچک، همسایه یا دور را نمی خواهد بر علیه هیچ کشوری دیګر فعالیت نماید.

با ګرم شدن ګفتګوها برای راه یابی صلح در افغانستان، رهبران افغانستان باید در جستجوی توازن بین منافع ملي کشور و منافع منطقوي کشورهای همسایه باشند. کرزی هند را ” کشور دوست” و پاکستان را “کشور دوگانه” و همسایهء افغانستان خوانده است. کرزی ګفته است که پاکستان نقش مهم و پر معنی درمذاکرات بین دولت افغانستان و طالبان بازي   کرده می تواند.

حل منازعه بین هند و پاکستان کاری آسان نیست اما رفع کشمکش ها بین این دو کشور در افغانستان جز هر طرح اختتام جنګ در افغانستان باید باشد

The opinions expressed in this blog are personal and do not reflect the views of either Global Brief or the Glendon School of Public and International Affairs

نضریه های که درین بلاگ بیان شده شخصی بوده ودیدگاه گلوبل بریف  مکتب امور بین المللی گلندون  وسلام وطندار را منعکس نمی کند.